Gazeta Podatkowa nr 49 (1194) z dnia 18.06.2015
Roszczenia podwykonawcy robót w razie nieważności umowy
Prowadzę małą firmę budowlaną, która na podstawie zlecenia przesłanego e-mailem wykonała roboty podwykonawcze zlecone przez generalnego wykonawcę obiektu handlowo-usługowego. Zgłosiłem roboty do odbioru i wystawiłem fakturę, jednak kontrahent odmówił odbioru i przyjęcia faktury. Powoływał się przy tym na nieważność umowy o podwykonawstwo zawartej bez formy pisemnej. Czy możemy żądać odszkodowania za zużyte do wykonanych prac materiały oraz robociznę?
Nie tyle odszkodowania, co zwrotu wartości świadczenia nienależnego. Zawarta przez strony w formie wymiany oświadczeń woli pocztą elektroniczną (bez podpisu elektronicznego kwalifikowanego certyfikatem) umowa o roboty budowlane jest nieważna z uwagi na treść art. 6471 § 4 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.), który przewiduje wymóg formy pisemnej pod rygorem nieważności.
W tej sytuacji Czytelnikowi jako podwykonawcy robót przysługuje roszczenie o zapłatę (zwrot wartości świadczenia nienależnego) na podstawie art. 410 § 2 K.c. w zw. z art. 405 K.c., przy czym w pierwszej kolejności przysługuje roszczenie o zwrot świadczenia nienależnego w naturze, a jeżeli taki zwrot nie jest możliwy (np. z uwagi na poniesione już koszty pracowników oraz materiały przetworzone lub połączone na stałe z budynkiem) - o zwrot wartości świadczenia nienależnego.
Przesłankami bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 K.c.) są: brak podstawy prawnej wzbogacenia, zaistnienie stanu wzbogacenia, zubożenie rozumiane jako uszczerbek majątkowy. Ponadto wzbogacenie winno nastąpić kosztem zubożonego. Z kolei instytucja nienależnego świadczenia (art. 410 § 2 K.c.) stanowi postać bezpodstawnego wzbogacenia. Źródłem bezpodstawnego wzbogacenia jest tutaj działanie zubożonego, mające charakter spełnienia świadczenia na rzecz bezpodstawnie wzbogaconego, a zubożony czyni to w przekonaniu, że świadczenie spełniane jest w ramach istniejącego lub powstającego właśnie zobowiązania.
Pozew o zapłatę należy jednak sformułować umiejętnie, ponieważ jeśli Czytelnik uzasadni żądanie pozwu jedynie należnym mu - w jego ocenie - wynagrodzeniem za wykonane roboty budowlane z tytułu zawartej umowy (jak się okazuje nieważnej), to sąd może oddalić powództwo uznając, że umowa o podwykonawstwo robót budowlanych jest nieważna i podwykonawcy nie przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia (lecz roszczenie o zwrot świadczenia nienależnego). Można jednak oprzeć powództwo na dwóch alternatywnych podstawach prawnych.
www.UmowyCywilnoprawne.pl - Inne umowy:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.KodeksCywilny.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|