Gazeta Podatkowa nr 76 (1638) z dnia 23.09.2019
Anulowanie umowy dożywocia
Kilka lat temu podpisałem z teściem umowę dożywocia. Moja żona w międzyczasie zmarła. Moje relacje z teściem bardzo się pogorszyły. Uważam, że nie z mojej winy, ale nie chcę tej kwestii rozstrzygać. Podobno możliwe jest rozwiązanie umowy dożywocia w jakimś nadzwyczajnym trybie. Czy to prawda?
TAK, choć niewątpliwie dochodzi do tego wyjątkowo.
Umowa dożywocia polega na tym, że w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Wówczas powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.
Umowa dożywocia może zostać wyjątkowo rozwiązana.
W przeciwieństwie do umowy darowizny, umowy dożywocia nie można odwołać, czy to umowy niewykonanej, czy tym bardziej wykonanej. Naturalnym elementem umowy dożywocia jest zatem konkretne ryzyko, które polega na prawdopodobieństwie takich zachowań stron w przyszłości, które nie były oczekiwane, ani nie są pożądane. I właśnie prawdopodobieństwo wystąpienia tego rodzaju sytuacji konfliktowych skłoniło ustawodawcę do dopuszczenia sądowej ingerencji w treść umowy, przybierającej postać zmiany uprawnień dożywotnika na rentę, a nawet rozwiązania umowy dożywocia. Nie są to jednak instytucje tożsame z "odwołaniem".
W myśl przepisów, jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień. Określa to art. 913 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145). Co więcej, w wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie. Za taki wypadek może być uznane uporczywe, czyli długotrwałe i zamierzone, niewywiązywanie się z tych obowiązków przez zobowiązanego. W szczególności przy uwzględnieniu potrzeb dożywotników wynikających z ich stanu zdrowia i warunków bytowych. W orzecznictwie wskazuje się, że rozwiązanie umowy jest aktualne przede wszystkim wtedy, gdy zamiana na rentę nie prowadzi do właściwego rezultatu oraz gdy jest ono ekonomicznie uzasadnione.
www.UmowyCywilnoprawne.pl - Inne umowy:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.KodeksCywilny.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|