Odpowiedzialność sprzedawcy za wady można ograniczyć lub wyłączyć

Sprzedajemy maszyny. Wszystkie są objęte kilkuletnią gwarancją producenta. W związku z tym do umów sprzedaży wpisujemy, że nasza firma nie ponosi odpowiedzialności za wady z tytułu rękojmi i informujemy, że klienci mogą korzystać z gwarancji producenta. Czy po zmianie przepisów regulujących rękojmię, które wejdą w życie w grudniu 2014 r., takie postanowienia będą nadal mogły być stosowane?

TAK. Należy jednak zastrzec, że wyłączenie odpowiedzialności sprzedawcy za wady nie dotyczy umów zawieranych przez przedsiębiorcę z konsumentami. W przypadku klientów niebędących konsumentami zarówno ograniczenie w umowie odpowiedzialności z rękojmi, jak i jej całkowite wyłączenie jest dopuszczalne i będzie nadal możliwe po 25 grudnia 2014 r., kiedy wejdą w życie zmiany przepisów o rękojmi w Kodeksie cywilnym.

Od 25 grudnia 2014 r. odpowiedzialność przedsiębiorców wobec konsumentów za wady sprzedanej rzeczy przestaje regulować ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej, która posługuje się pojęciem "niezgodność towaru z umową". Zamiast tego odpowiedzialność sprzedawcy wobec konsumentów będzie regulowana przepisami K.c. o rękojmi za wady. Przepisy o rękojmi przewidują (art. 558 § 1 K.c.), że strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Od tej zasady jest jednak ważny wyjątek dotyczący sytuacji, gdy kupującym jest konsument. W takiej sytuacji ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych.

Co do zasady można więc ograniczyć, a nawet całkowicie wyłączyć odpowiedzialność z rękojmi wobec przedsiębiorców - zarówno obecnie, jak i po zmianach, które wejdą w życie 25 grudnia 2014 r. Natomiast wyłączenie odpowiedzialności za wady wobec konsumentów jest niemożliwe - zarówno obecnie, jak i po zmianach. Z kolei ograniczenie odpowiedzialności za wady wobec konsumentów jest dopuszczalne tylko w ściśle określonych przepisami przypadkach. Po zmianach, które wejdą w życie 25 grudnia 2014 r., możliwe będzie ograniczenie odpowiedzialności na podstawie art. 568 § 1 zd. 2 K.c. Wynika z niego, że jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.

Bardzo ważną zmianą będzie natomiast wydłużenie odpowiedzialności z rękojmi za wady. Obecnie wynosi ona rok w stosunku do klientów niebędących konsumentami. Dla umów zawieranych od 25 grudnia 2014 r. będzie miała zastosowanie zasada, że sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości - przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu. W umowie strony mogą ten termin skrócić, a nawet całkowicie wyłączyć odpowiedzialność z rękojmi - z wyjątkiem umów z konsumentami (gdzie dopuszczalne jest tylko skrócenie odpowiedzialności do roku, jeśli sprzedaż dotyczy używanych rzeczy ruchomych).