Gazeta Podatkowa nr 73 (1739) z dnia 10.09.2020
Skutki zastrzeżenia własności towaru w umowie sprzedaży
Zamierzam kupić materiał potrzebny mi do ocieplenia domu. W projekcie umowy zauważyłem zapis, że produkty, które kupię, będą stanowić własność sprzedawcy, dopóki nie uiszczę całości ceny. Problem w tym, że mam możliwość płatności ratami. Czy oznacza to, że mimo podpisania takiej umowy, otrzymania produktów, formalnie nie stanę się od razu ich właścicielem?
TAK. Umieszczenie takiego zapisu w umowie jest dopuszczalne. Czytelnik musi mieć świadomość, że klauzula taka zabezpiecza interes sprzedającego, pogarsza natomiast pozycję kupującego. Taki zapis bywa spotykany m.in. w sytuacjach, gdy kupujący płaci za towar w ratach. Pojawia się wówczas większe ryzyko niewywiązania się przez kupującego z obowiązku zapłaty całej ceny.
Jeżeli sprzedawca zastrzegł sobie własność sprzedanej rzeczy ruchomej aż do uiszczenia ceny, poczytuje się w razie wątpliwości, że przeniesienie własności rzeczy nastąpiło pod warunkiem zawieszającym. Jeżeli rzecz zostaje kupującemu wydana, zastrzeżenie własności powinno być stwierdzone pismem. Jest ono skuteczne względem wierzycieli kupującego, jeżeli pismo ma datę pewną. Stanowi o tym art. 590 Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2019 r. poz. 1145 ze zm.).
Domyślnie zatem (czyli o ile umowa nie przewiduje odmiennego skutku) zamieszczenie wspomnianej klauzuli skutkuje tym, że zarówno z chwilą podpisania umowy, jak i wydania towaru, kupujący nie staje się właścicielem kupionej rzeczy. Pomimo tego, że kupujący własności rzeczy od razu nie nabywa, ma prawo do korzystania z niej, posiadania jej bez konieczności uiszczania z tego tytułu wynagrodzenia na rzecz sprzedawcy (formalnie cały czas pozostającego jej właścicielem). Sprzedawca nie ma prawa nakazania zwrotu rzeczy, chyba że upłynął termin zapłaty i nie doszło do płatności. Jednak gdyby pojawił się obowiązek zwrotu rzeczy (bo nie doszło do zapłaty ceny w terminie), sprzedawca odbierając rzecz od kupującego może żądać odpowiedniego wynagrodzenia za zużycie lub uszkodzenie rzeczy (art. 591 K.c.).
Kupujący dopóki nie zapłaci ceny, sam nie może rzeczy dalej sprzedać, gdyż nie jest jeszcze jej właścicielem. Ponadto ponosi odpowiedzialność za utratę rzeczy. Jeśli rzecz sprzedana z zastrzeżeniem własności ulegnie przypadkowej utracie lub uszkodzeniu już po wydaniu, to sprzedający może żądać od kupującego - pomimo utraty lub uszkodzenia rzeczy - zapłaty całej ceny.
www.UmowyCywilnoprawne.pl - Umowa sprzedaży:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.KodeksCywilny.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|