Darowizna środków pieniężnych

Chciałbym przekazać synowi dość znaczną kwotę pieniędzy w drodze darowizny. Co powinienem zrobić i jak zredagować umowę, abym dopełnił formalności i nie musiał płacić podatku?

Wbrew dość powszechnemu mniemaniu darowizna nie jest czynnością jednostronną, lecz umową. Jest to o tyle istotne, że przepisy dotyczące darowizny, przydatne przy przygotowaniu do dokonania darowizny i sporządzeniu umowy znajdują się w art. 888 i następne Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Generalnie oświadczenie darczyńcy powinno zostać sporządzone w formie aktu notarialnego. Jednak, aby uniknąć kosztów, warto skorzystać z rozwiązania wynikającego z art. 890 § 1 K.c. Umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione (nie dotyczy to sytuacji, gdy akt notarialny jest konieczny, np. darowizna nieruchomości).

Jeżeli zamiarem Czytelnika jest przekazanie kwoty synowi na konkretne cele, ma on możliwość zastrzeżenia tego w umowie (a brak wykorzystania środków na ten cel uzasadnia żądanie zwrotu darowizny). Jest to tzw. polecenie, o którym mowa w art. 893 K.c. Zgodnie z tym przepisem darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem.

Opodatkowanie darowizn odbywa się na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.). Różnicuje ona zasady opodatkowania w zależności od pokrewieństwa poprzez podzielenie podatników na trzy grupy podatkowe. Syn Czytelnika zalicza się do tzw. I grupy podatkowej. Oznacza to, że nie tylko największa jest kwota wolna od podatku, która wynosi 9.637 zł, ale najniższa jest także stawka podatku. Zasady wyliczania podatku wynikają z art. 15 ust. 1 ustawy, jednak dokonując darowizny na rzecz syna istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a ustawy. Warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest zgłoszenie nabycia środków pieniężnych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz obowiązek udokumentowania czynności poprzez przelew środków na rachunek bankowy obdarowanego. Czytelnik w celu uniknięcia dodatkowych kosztów powinien zatem sporządzić umowę darowizny na piśmie, a jednocześnie, chcąc uniknąć obciążeń podatkowych (przy czym obowiązek podatkowy ciąży na obdarowanym), dopełnić powyższych obowiązków wobec US i przekazać środki na konto syna.

Przykład umowy darowizny środków pieniężnych

Umowa darowizny środków pieniężnych

Zawarta w dniu . . . . 16.02.2015 r. . . . . w . . . . Łodzi . . . . pomiędzy:
(data) (miejscowość)

. . . . . . . . . . Andrzejem Nowakiem, ul. Wodna 11, 90-928 Łódź . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PESEL 54011856789 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

dalej zwanym Darczyńcą,

. . . . . . . . . . . Michałem Nowakiem, ul. Wodna 11, 90-928 Łódź . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PESEL 83051112345 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

dalej zwanym Obdarowanym.

§ 1

Darczyńca oświadcza, iż daruje obdarowanemu będącemu jego synem kwotę . . . . 50.000 zł . . . . (słownie: pięćdziesięciu tysięcy złotych ),

a Obdarowany oświadcza, iż darowiznę przyjmuje.

§ 2

Kwota określona w § 1 została przekazana przez Darczyńcę na konto bankowe Obdarowanego, co Darczyńca potwierdza okazując potwierdzenie wykonania przelewu.

§ 3

Obdarowany zobowiązuje się do poniesienia wszystkich kosztów związanych z zawarciem niniejszej umowy.

§ 4

Zmiana umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.

§ 5

Umowa została spisana w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

. . . . . . . . Andrzej Nowak . . . . . . . .
(Darczyńca)

. . . . . . . . Michał Nowak . . . . . . . .
(Obdarowany)