Wartość darowizny, której przedmiotem są towary

Spółka z o.o. przekazała towary na rzecz organizacji pożytku publicznego. Czy do ustalenia wartości darowizny, którą można odliczyć od dochodu w zeznaniu CIT-8, bierze się wartość netto (w cenach zakupu) darowanych towarów powiększoną o VAT należny na fakturze wewnętrznej?

Zaproponowany przez Czytelnika sposób ustalania wartości darowizny, której przedmiotem są towary handlowe, jest nieprawidłowy.

Zasady ustalania wartości darowizny, której przedmiotem są towary, reguluje art. 18 ust. 1b updop. Przede wszystkim wymaga podkreślenia, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są towary, podstawę opodatkowania należy ustalić co do zasady na poziomie cen rynkowych (zdanie drugie tego przepisu). Przy czym jeżeli darowizna opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług, w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny.

Przykład

Spółka z o.o. przekazała darowiznę na rzecz organizacji pożytku publicznego. Przedmiotem darowizny były towary, które zakupiła kilka miesięcy temu za 5.000 zł plus VAT 1.150 zł. Przy zakupie towaru odliczono VAT. W dniu dokonania darowizny wartość rynkowa tych towarów wynosiła 4.000 zł plus VAT (należny od darowizny) 920 zł. Wartość darowizny wyniosła 3.770 zł (4.000 zł + 920 zł - 1.150 zł).

Jeśli cena nabycia przedmiotu darowizny jest równa wartości rynkowej, wartość darowizny będzie równa kwocie netto darowanego towaru.

Przykład

Spółka z o.o. przekazała na rzecz organizacji pożytku publicznego darowiznę w postaci towaru. Wartość towaru w cenie zakupu wynosiła 5.000 zł plus VAT 1.150 zł. Spółka odliczyła VAT wykazany na fakturze zakupu. W dniu przekazania darowizny wartość rynkowa towaru nie uległa zmianie w stosunku do dnia zakupu towaru. VAT należny wykazany w fakturze wewnętrznej wyniósł 1.150 zł. Wartość darowizny wyniosła 5.000 zł [5.000 zł + 1.150 zł (VAT należny od darowizny) - 1.150 zł (VAT odliczony przy zakupie towaru)].

Zasadniczo towary przekazane nieodpłatnie w formie darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Wynika to z art. 16 ust. 1 pkt 14 updop. Przy czym przepis ten przewiduje pewne wyjątki. Kosztem uzyskania przychodów są m.in. koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Stąd wynika, że aby zaliczyć daną darowiznę do kosztów uzyskania przychodów, przedmiotem darowizny musi być produkt spożywczy, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%. Darowizna musi być przekazana na rzecz organizacji pożytku publicznego. Ponadto darowizna musi być przeznaczona na cele działalności charytatywnej.

W przypadku przekazania darowizny w postaci produktów spożywczych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 14 updop, podatnik może wybrać jedno z dwóch rozwiązań: darowiznę zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów albo odliczyć ją od dochodu (jeśli spełnione są warunki określone w art. 18 ust. 1 pkt 1 updop). Nie można jednak odliczyć od dochodu darowizny ujętej w kosztach podatkowych.