Prowizje i opłaty rejestracyjne pobierane przez podmiot pośredniczący przy zawieraniu umów pożyczek

(interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 lutego 2017 r., nr 2461-IBPP2.4512.788.2016.3.WN)

"(...) W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca zamierza prowadzić działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa finansowego przy zawieraniu umów pożyczek oraz cesji wierzytelności, która będzie polegała na prowadzeniu platformy internetowej pożyczek społecznościowych, na której osoby zainteresowane będą mogły założyć konto i wystawić aukcje pożyczkowe w celu zawarcia umowy pożyczki lub nabycia wierzytelności (...).

(...) Dochód Spółki będzie generowany na podstawie: opłat rejestracyjnych, jak również prowizji pobieranych od pożyczkobiorców oraz instytucji pożyczkowych.

Spółka nie będzie stroną umowy pożyczki. Umowy pożyczki będą zawierane bezpośrednio pomiędzy pożyczkobiorcą a pożyczkodawcą. Do podstawowego zakresu działań Spółki należeć będzie:

oferowanie osobom dysponującym oszczędnościami inwestycji w pożyczki w różnych wariantach okresu oraz stopy zwrotu, jako produktu finansowego,
przeprowadzanie weryfikacji pożyczkobiorców w biurach informacji gospodarczej BIK, KRD, weryfikacja tożsamości, dowodu osobistego, adresu zamieszkania, potwierdzenia zatrudnienia, informacji o zarobkach,
dostarczenie pożyczkodawcy informacji o pożyczkobiorcy w tym informacji o wyniku ww. weryfikacji,
oferowanie pożyczkobiorcom dostępu do źródeł finansowania z funduszy podmiotów nadwyżkowych z możliwością negocjacji oprocentowania pomiędzy stronami umowy pożyczki,
dostęp do ofert zarówno po stronie pożyczkobiorców, jak i pożyczkodawców w różnych wariantach parametrów: okresu, wysokości oprocentowania, łącznego kosztu, stopy zwrotu z inwestycji,
nadzór nad poprawnością zawieranych umów pożyczek w odniesieniu do polskiego ustawodawstwa.

Oprócz czynności technicznych związanych z korzystaniem z platformy, Spółka będzie pełnić funkcje informacyjne w zakresie wysokości kosztów uzyskania pożyczki, rocznej rzeczywistej stopy oprocentowania, stopy zwrotu z inwestycji, wysokości podatków należnych z tytułu zawierania ww. umów.

Ponadto Spółka będzie dostarczać gotowe wzory umów pożyczek oraz świadczyć wsparcie w procesie rozliczania przepływów finansowych dla obsługi wypłaty pożyczek i spłaty rat (...), czego głównym zadaniem jest ułatwianie przepływu funduszy od podmiotów nadwyżkowych do podmiotów deficytowych.

(...) spółka będzie świadczyć usługi z zakresu pośrednictwa kredytowego, o których mowa w art. 5 pkt 3 ustawy o kredycie konsumenckim. Istota działalności Spółki będzie polegała na kontaktowaniu osób zainteresowanych udzieleniem/otrzymaniem pożyczki, a spółka z tytułu doprowadzenia do zawarcia umowy pożyczki za pośrednictwem serwisu uzyska prawo do prowizji. Spółka nie będzie świadczyć usług o charakterze doradczym. Spółka będzie dostarczała instrumenty i narzędzia, a użytkownicy sami decydują o wyborze oferty. Spółka nie jest stroną umowy pożyczki, a jedynie za pośrednictwem platformy internetowej będzie umożliwiać wzajemny kontakt pomiędzy pożyczkobiorcą a pożyczkodawcą. Ewentualne negocjacje mogą być jedynie prowadzone pomiędzy stronami umowy, bez udziału Spółki.

(...) należy stwierdzić, że usługi wykonywane za pośrednictwem serwisu internetowego, umożliwiające zainteresowanym osobom bądź to udzielenie pożyczki lub jej uzyskanie, udzielanie informacji o wysokości kosztów uzyskania pożyczki, rocznej rzeczywistej stopy oprocentowania, stopy zwrotu z inwestycji, wysokości podatków należnych z tytułu zawierania ww. umów, będą usługami pośrednictwa finansowego. (...) Z tytułu świadczonej usługi Wnioskodawca będzie otrzymywał od pożyczkobiorców oraz instytucji pożyczkowych prowizję. Zapłatą za wykonane usługi pośrednictwa będzie również pobierana opłata rejestracyjna, umożliwiająca zarejestrowanie do Portalu, a w konsekwencji umożliwiająca także w zależności od potrzeb wyszukanie pożyczkobiorcy lub pożyczkodawcy. Tym samym zarówno opłata rejestracyjna oraz pobierana prowizja stanowią zapłatę za świadczenie usług pośrednictwa w udzielaniu pożyczek.

W kwestii usług finansowych należy stwierdzić, że z treści (...) art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-2/95 (...), gdzie Trybunał stwierdził, że "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". Konkludując można stwierdzić, że według TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi.

Tym samym czynności zmierzające do zawarcia umowy między podmiotem oferującym pożyczkę a klientem będą zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych (...).

W konsekwencji dochód Spółki: opłaty rejestracyjne jak również prowizje pobierane od pożyczkobiorców oraz instytucji pożyczkowych, będą korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust.1 pkt 38 ustawy (podkreśl. red.). (...)"