Limit godzin wykonywania umowy zlecenia

Wobec wprowadzenia minimalnej stawki godzinowej dla zleceniobiorcy chcielibyśmy w umowie zlecenia zamieścić zapis dotyczący limitu godzin wykonywania umowy w danym miesiącu oraz, że godziny pracy ponad limit nie będą opłacane. Czy jest to dopuszczalne?

Umowa zlecenia może wskazywać maksymalną liczbę godzin, w tym przedział czasu, w ramach którego zlecenie powinno być realizowane. W przypadku, gdy wykonanie zlecenia będzie wymagało dodatkowego czasu, wówczas zleceniobiorca powinien o tym fakcie zawiadomić podmiot, który go zatrudnia. Samowolne przekroczenie umówionej maksymalnej miesięcznej liczby godzin zlecenia może skutkować uzasadnionym niewypłaceniem wynagrodzenia za dodatkową, nieustaloną ze zleceniodawcą, pracę.

Od 1 stycznia 2017 r. wynagrodzenie za pracę zleceniobiorców podlega szczególnej ochronie, zbliżonej do tej jaką mają zapewnioną pracownicy. Obowiązujące przepisy ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz. 847) gwarantują za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usługi minimalną stawkę wynagrodzenia na poziomie 13 zł. Tym samym strony zawierając umowę powinny ustalić wynagrodzenie za każdą godzinę pracy co najmniej na poziomie gwarantowanej stawki minimalnej.

Ważne: Brak umownych postanowień dotyczących wynagrodzenia za każdą przepracowaną godzinę powoduje, że zleceniobiorcy należy wypłacić za każdą godzinę realizacji zlecenia wynagrodzenie minimalne.

Przepisy ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę nie regulują w sposób szczegółowy i kompleksowy zawartości umowy zlecenia, koncentrując się na postanowieniach w zakresie minimalnej stawki godzinowej oraz potwierdzania liczby godzin jaka została przeznaczona na realizację umowy. Z przepisów wynika, że zlecenie może trwać krócej niż miesiąc - lub dłużej - w takim przypadku wynagrodzenie wynikające z minimalnej stawki godzinowej powinno być wypłacane przynajmniej raz w miesiącu. Nowe regulacje nie wskazują jednak czy podmiot zlecający, w razie gdy umowa ma trwać dłużej niż miesiąc, ma prawo określać maksymalny limit godzin jaki może być przeznaczony na wykonywanie pracy w ramach umowy zlecenia?

Odnosząc się do powyższej wątpliwości należy uznać, że zapis określający maksymalną miesięczną liczbę godzin realizacji zlecenia jest jak najbardziej dopuszczalny. W przeciwnym razie zleceniobiorca mógłby w sposób dowolny ustalać sobie liczbę godzin jaką przeznaczy na pracę, która byłaby niewspółmierna do obowiązków wynikających z umowy. Rodziłoby to po stronie podmiotu zlecającego obowiązek wypłaty minimalnego wynagrodzenia godzinowego, zgodnego z wykazem godzin pracy przedłożonym przez zleceniobiorcę.

Brak w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę stosownych regulacji nie oznacza, że strony nie mogą wprowadzić w umowie zapisu ograniczającego maksymalną miesięczną liczbę godzin wykonywania zlecenia. Zapis taki pozwala na właściwe rozplanowanie pracy i uniknięcie sporów związanych z deklarowaną przez zleceniobiorcę liczbą godzin pracy, będącą podstawą do właściwego naliczenia i wypłacenia wynagrodzenia. Warto zauważyć, że przepisy dotyczące umowy zlecenia nie ograniczają czasu pracy - tak jak ma to miejsce w przypadku umów o pracę, o czym pisaliśmy w UiPP nr 9/2017, str. 53. Tym bardziej umowny zapis ograniczający maksymalną miesięczną liczbę godzin zlecenia należy uznać za zasadny.

Uwzględniając zasadę swobody umów, zapis umowy zlecenia wskazujący na maksymalną miesięczną liczbę godzin pracy może zawierać postanowienie wyłączające prawo do wynagrodzenia za czas pracy związany z przekroczeniem liczby umówionych godzin, gdy zleceniobiorca zdecyduje się na samowolne przekroczenie ustalonego limitu. W takiej sytuacji podmiot zlecający będzie zobowiązany do wypłacenia wynagrodzenia wynikającego z umówionej maksymalnej liczby godzin - niezależnie od tego, że przedstawiona przez zleceniobiorcę ewidencja zawiera większą liczbę godzin pracy.

Wzór ewidencji liczby godzin wykonywania zlecenia dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl.

Odstępstwem od powyższego ograniczenia może być sytuacja, w której zleceniobiorca zgłasza zleceniodawcy obiektywnie uzasadnioną potrzebę zwiększenia limitu godzin pracy. W takim przypadku zgoda na przekroczenie umownych ustaleń w kwestii liczby godzin będzie rodziła obowiązek wypłaty wynagrodzenia za dodatkowe godziny pracy.

Zwracamy uwagę! Jeżeli strony określiły w umowie miesięczną maksymalną liczbę godzin zlecenia, a zleceniobiorca bez porozumienia z podmiotem zlecającym pracował dłużej - wówczas nie ma podstaw, aby zaniechanie wypłacenia wynagrodzenia za dodatkowy czas traktować w kategoriach wykroczenia związanego z niewypłaceniem czy zaniżeniem minimalnego wynagrodzenia godzinowego.