Minimalna stawka godzinowa z umowy zlecenia

Czy przy prostych, powtarzalnych pracach wykonywanych na podstawie umów zlecenia, rozliczanych akordowo, należy stosować minimalną stawkę godzinową?

Zgodnie z definicją ustawową "minimalna stawka godzinowa" to minimalna wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia - art. 1 pkt 1a ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, dalej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu.

Ustawodawca nie określił sposobu ustalania wynagrodzenia, pozostawiając w tej materii swobodę stronom umowy zlecenia, odpowiednio o świadczenie usług. Jednak z art. 8a ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu wynika, że wynagrodzenie ma być tak ustalone, aby po przeliczeniu go na godziny wyniosło nie mniej niż stawka minimalna. W 2017 r. wynosi ona 13 zł za każdą przepracowaną godzinę. Umowy zlecenia mogą zatem przewidywać stawki w postaci ryczałtu miesięcznego, dniówki, akordu czy też zostać ustalone jeszcze w inny sposób, ale ważne, aby ich przeliczenie na godzinową stawkę nie dało mniej niż 13 zł.

Minimalnej stawki godzinowej nie stosuje się do umów o dzieło, ale należy pamiętać, że z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, iż umowa o dzieło w rozumieniu art. 627 K.c. nie polega na prostych i powtarzalnych czynnościach (por. wyrok SN z 26 marca 2013 r., sygn. akt II UK 201/12).

Przykład

Spółka zatrudnia osoby fizyczne na podstawie umów zlecenia do wykonywania prac takich jak obieranie owoców, usuwanie pestek i szypułek z owoców. Zleceniobiorcy są rozliczani stawką akordową ustaloną za 1 kg przygotowanych owoców i wykonują zlecenie w hali produkcyjnej zleceniodawcy. Od 1 stycznia 2017 r. zleceniodawca może nadal stosować taki system rozliczenia wynagrodzenia zleceniobiorców, ale osoby te muszą otrzymać minimalną stawkę godzinową wynoszącą 13 zł za godzinę. Konieczne jest ewidencjonowanie czasu poświęconego na tę pracę, a otrzymane przez zleceniobiorcę wynagrodzenie akordowe podzielone przez ilość godzin wykonywania zlecenia nie może być niższe niż 13 zł.

W przypadku, gdy wysokość wynagrodzenia ustalonego umownie nie zapewni zleceniobiorcy za każdą godzinę stawki minimalnej, obowiązkiem zleceniodawcy jest uzupełnienie wynagrodzenia do wysokości obliczonej z uwzględnieniem takiej stawki. Oznacza to, że niewypracowanie odpowiedniej kwoty z tytułu akordu nie pozwala na dokonanie wypłaty w kwocie niższej niż wynikająca z iloczynu liczby przepracowanych godzin i stawki 13 zł.

Ustawodawca przewidział pięć wyjątków, w przypadku których zleceniodawcy nie muszą przestrzegać nowych przepisów o minimalnych stawkach godzinowych (art. 8d ustawy o minimalnym wynagrodzeniu), z tym że tylko jeden potencjalnie może dotyczyć każdego zleceniobiorcy, tj. gdy o miejscu i czasie wykonania zlecenia decyduje przyjmujący zlecenie i w zamian za wykonanie zlecenia przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne. Wynagrodzenie prowizyjne zostało zdefiniowane na potrzeby ustawy jako wynagrodzenie uzależnione od wyników takich jak liczba zawartych umów, wartość zawartych umów, sprzedaż, obrót, pozyskane zlecenia, wykonane usługi lub uzyskane należności. Nie można go zatem zastosować do wynagrodzenia akordowego.