A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 25 (924) z dnia 1.09.2016

Zawarcie nieodpłatnej umowy zlecenia z członkiem rodziny

Czy nieodpłatna umowa zlecenia zawarta z rodzicem będzie rodzić skutki w PIT?

Nie. Nieodpłatna umowa zlecenia zawarta między najbliższą rodziną jest obojętna podatkowo dla obu stron, tj. zleceniodawcy i zleceniobiorcy.

Zagadnienia umowy zlecenia regulują art. 734-751 Kodeksu cywilnego. Jak stanowi art. 735 § 1 K.c., jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

Zatem zlecenie może być nieodpłatne, jeśli tak wynika z zawartej umowy.

Osoba wykonująca nieodpłatnie umowę zlecenia nie uzyskuje przychodu w świetle ustawy o PDOF. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 ustawy o PDOF, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zleceniobiorca, który nieodpłatnie wykonuje umowę zlecenia, nie uzyskuje żadnego świadczenia, nie uzyskuje zatem przychodów w rozumieniu ustawy o PDOF. Na zleceniodawcy nie ciążą więc obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Przychód powstaje natomiast u zleceniodawcy. Jednak w przypadku, gdy zleceniobiorcą jest członek najbliższej rodziny (np. rodzic), przychód będzie wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PDOF.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PDOF, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Zwolnienie to nie dotyczy świadczeń otrzymanych m.in. na podstawie umowy zlecenia, zaliczanych do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 21 ust. 20 ww. ustawy).

Rodzic mieści się w I grupie podatkowej (w rozumieniu ww. przepisów). U zleceniodawcy powstanie więc przychód z tytułu nieodpłatnego zatrudnienia rodzica, ale będzie on wolny od podatku.

Przypomnijmy, że nasze Wydawnictwo zwróciło się do Ministerstwa Finansów z prośbą o odpowiedź na pytanie, czy w sytuacji nieodpłatnej umowy zlecenia (o dzieło) zawartej z osobą zaliczoną do I lub II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, u prowadzącego działalność przedsiębiorcy (zleceniodawcy) powstanie przychód z tej działalności. W odpowiedzi z 20 kwietnia 2016 r. Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że od zwolnienia z podatku zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PDOF przewidziano wyjątek: "(...) Stosownie bowiem do art. 21 ust. 20 tej ustawy, zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 125, nie ma zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umów będących podstawą uzyskiwania (przez świadczeniobiorcę) przychodów zaliczonych do źródła - działalność wykonywana osobiście. Wyjątek ten nie ma zatem zastosowania w omawianej sprawie, ponieważ przychody uzyskane przez przedsiębiorcę (świadczeniobiorcę) z tytułu nieodpłatnych świadczeń zaliczane są do źródła - działalność gospodarcza na podstawie powołanego art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy PIT.

W konsekwencji, jeżeli przedsiębiorca otrzymuje nieodpłatne świadczenia od członków swojej rodziny, zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, przychody z tego tytułu wolne są od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy PIT."